Tháng 10/2018, VinFast chính thức ra mắt thế giới bằng cách giới thiệu hai mẫu xe của dòng Lux tại Paris Motor Show. Đồng hành VinFast khi ấy là hai người nổi tiếng, hoa hậu Tiểu Vy và David Beckham. Với màn ra mắt tốn kém và có nhiều yếu tố "wow", hãng xe Việt cho thấy kỳ vọng lớn ở màn chào sân với sản phẩm chiến lược hướng tới ngưỡng cao cấp.

Chưa đầy một năm sau đó, cuối tháng 7/2019, những chiếc Lux đầu tiên được giao tới tay khách Việt tại nhà máy của hãng ở đảo Cát Hải (Hải Phòng). Chưa hãng nào ở Việt Nam bàn giao xe cho khách tại nhà máy. Bằng cách làm này, hãng xe của Vingroup kết hợp được cả hai việc: giao xe và khoe nhà máy. "Niềm tin về chất lượng càng được củng cố khi khách nhìn thấy xe của mình được ra đời như thế nào", một đại diện hãng khi ấy chia sẻ.

Từ màn ra mắt tới giao xe, hãng xe Việt đã tận dụng tối đa các sự kiện để truyền tải một thông điệp, rằng VinFast làm ra những chiếc xe ở tầm cao, chứ không phải làng nhàng. Các chuyên gia trong ngành phân tích, việc bắt đầu bằng Lux chứ không phải Fadil hay các mẫu xe giá rẻ là bước đi chiến lược, giúp hãng chứng tỏ năng lực làm ra những chiếc xe đắt tiền thì việc sản xuất xe cỡ nhỏ, bình dân là điều dễ dàng.

Đã một năm kể từ khi những chiếc Lux đầu tiên lăn bánh trên các cung đường Việt Nam vào ngày 28/7/2019. Khách hàng vẫn còn bàn tán, tranh luận nhiều về việc thực sự thì Lux nằm ở đâu trên thị trường, nơi đã được định hình bởi các hãng xe giàu truyền thống. Trong một khảo sát của VnExpress, "xe sang" và "cao cấp" là hai phương án được lựa chọn nhiều nhất.

Kết quả này không hẳn đại diện cho số đông, vì những người yêu thương hiệu đôi khi cảm tính. Tuy vậy, đó cũng là một chỉ dấu cho thấy sự nghiêm túc của khách hàng trong cách nhìn nhận, đánh giá nhãn xe nội địa. VinFast đã được đưa lên bàn cân với những cái tên quen thuộc, chứ không còn đứng ngoài như ý nghĩa một cuộc dạo chơi.

Giống như hầu hết các sản phẩm hàng hiệu khác, không có một tổ chức chuyên nghiệp nào về ôtô trên thế giới định nghĩa thế nào là xe sang. Đơn giản là chúng được tạo ra bằng cách sử dụng những thứ cao hơn nhiều tiêu chuẩn trung bình của các sản phẩm tương tự. Nhưng đắp hàng ngàn linh kiện cao cấp lên một bộ khung chưa giúp chiếc xe đó ngồi vào mâm "xe sang". Bởi lẽ, điều quan trọng hơn cả, là những thứ ấy phải khiến khách hàng cảm nhận được và chấp nhận nó. Muốn vậy, cần có phong cách riêng, và một quãng thời gian đủ dài để trải nghiệm.

Vậy chính xác thì dòng Lux của VinFast đang ở mức nào? Hầu hết những chuyên gia thị trường, sản phẩm đánh giá, Lux có những yếu tố để vượt tầm bình dân, nhưng vẫn chưa thể cán đích xe sang. Nói cách khác, Lux đang cố gắng nằm ở phân khúc xe trên bình dân và dưới hạng sang, phân đoạn thị trường không có nhiều cái tên tham gia, giống cách Thaco định nghĩa về Peugeot hay Volkswagen tự định vị.

Nguyễn Thanh Hải, người làm việc cùng các chuyên gia của Magna để thiết lập hệ thống điều hòa trên xe VinFast cho biết, riêng việc này Lux khác xe Nhật. Anh cho biết, ở những xe bình dân, điều hòa chỉ cần mát nhanh, sâu là đủ nhu cầu của khách. Nhưng Magna có hẳn một bộ phận chuyên phụ trách các dòng khí nóng, lạnh trong xe, làm sao đảm bảo vừa mát nhưng không hại sức khỏe.

Ví dụ: điều hòa sẽ không mát quá nhanh khi người dùng vừa chui vào xe giữa trời nóng, dễ dẫn tới sốc nhiệt; hay khi mở cửa sổ để mua vé trên cao tốc cũng là lúc cần các dòng khí rối để tránh tạo xung đột, chênh lệch nhiệt độ giữa trong và ngoài. Những chi tiết này là đặc trưng châu Âu, thường không thấy trên xe Hàn, Nhật.

"Đội ngũ đối tác phát triển xe cho VinFast sẽ thiết lập chiếc xe hài hòa giữa hai mục tiêu: tối ưu kỹ nghệ châu Âu với mức giá không quá khó để tiếp cận", Thanh Hải chia sẻ.

Công nghệ châu Âu cũng được khách hàng kiểm chứng. Mai Xuân Đạt, Hà Nội, hiện sở hữu cả Mercedes C-class và Porsche Macan, mới tậu thêm Lux A2.0. Macan, ở một tầm cao hơn hẳn, thường được Đạt sử dụng vào cuối tuần hoặc khi nào tâm trạng thực sự hứng khởi, bởi "ngồi lên Porsche lúc nào cũng hừng hực". C-class là chiếc xe được sử dụng nhiều hơn trước đây, nay đã nhường chỗ cho Lux A. Theo anh, Lux A có khung gầm chắc chắn lại rộng hơn C-class nên đi lại hàng ngày thoải mái hơn.

Nhiều khách hàng khác giống như Đạt, sở hữu một vài xe rồi mới đến VinFast. Trịnh Sơn, Hà Nội chạy nhiều crossover Nhật, Hàn trước khi mua thêm Lux SA. Sơn cho biết, SA tất nhiên không thể có khả năng vận hành thu hút, thể thao như của X5, nhưng lại bất ngờ vì "đầm chắc hơn hẳn, nhưng vẫn khá giống xe Nhật, chưa phấn khích như châu Âu", theo Sơn.

Tuy vậy, bên cạnh ưu điểm của khung gầm, tiện nghi tốt trong tầm giá thì Lux vẫn còn đó những điểm chưa hoàn thiện như vô-lăng rung, màn hình có độ trễ, đèn pha ngắn... Những điểm này có thể khắc phục khi mang tới đại lý. Và tất nhiên, nếu để lựa chọn cho một chiếc xe sang thực sự cùng kích thước, với Đạt, Sơn và nhiều người dùng VinFast thì xe Đức mới là đáp án, dù đắt gấp đôi. Cũng dễ hiểu, nếu có thể làm tới tầm của xe sang Đức, VinFast sẽ không còn yếu tố "mức giá không quá khó để tiếp cận".

Cũng bởi không đắt như xe sang, Lux tăng cơ hội tiếp cận được khách Việt. Tháng 6, doanh số của Lux SA là 339 chiếc, trong khi xe sang cùng cỡ là BMW X5 đạt 10 chiếc, Mercedes GLE 10 chiếc. Đắt hơn SA đôi chút nhưng kích thước nhỏ hơn, chiếc Mercedes GLC bán được 330 xe.

Tương tự, với Lux A, doanh số đạt cao hơn, mức 467 chiếc. BMW series 5 là 9 xe và Mercedes E-class là 60 xe. Số bán của Lux A còn cao hơn cả các mẫu sedan cỡ D (kích thước nhỏ hơn, giá rẻ hơn). Cụ thể, Camry bán 449 chiếc, Mazda6 114 xe.

Một chỉ số cũng là điểm sáng với VinFast là đã có hàng chục khách dùng xe sang mang Mercedes, Porsche, BMW tới đổi cũ mua mới Lux, sau chương trình đổi cũ lấy mới áp dụng từ tháng 5.

Đến lúc này, những mẫu xe của VinFast vẫn đang làm tốt nhiệm vụ của mình. Fadil nhỏ bé nhưng bán chạy, tháng 5, 6 vượt doanh số Hyundai i10. Trong khi đó, hai người anh Lux A và SA, sắp tới là President mang trách nhiệm của người dẫn đường, là bộ mặt cho thương hiệu Việt. 7 mẫu xe sắp ra mắt cũng đều nằm dưới phân khúc của Lux.

Sẽ là một chặng đường dài, đầu tư nhiều nguồn lực nếu VinFast muốn nâng tầm Lux lên chung mâm xe sang Đức. Nhưng điều đó có thể không quan trọng bằng việc chứng minh cho khách Việt thấy hãng có thể làm được gì. Khi ấy, người dùng coi VinFast là một lựa chọn cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ, chứ không đến từ các yếu tố tự hào thương hiệu Việt hay các chương trình khuyến mãi lớn.

Đức Huy